Richtlijn oncologische revalidatie

Oncologische Revalidatie wordt door CVZ gedefinieerd als zorg die gericht is op de functionele, fysieke, psychische en sociale problemen verbonden met kanker, inclusief nazorg en revalidatie. Het gaat daarbij om advies en waar nodig begeleiding bij het omgaan met de ziekte (coping), herstel, het in stand houden en verbeteren van de conditie. Oncologische revalidatie moet zich volgens CVZ richten op het gehele traject diagnose - behandeling - nazorg voor alle patienten.

Dit betreft de periode tijdens of na afronding van de in opzet curatieve behandeling en tijdens de ziekte- en symptoomgerichte palliatieve fase. Tijdens de palliatieve fase verschuift de doelstelling naar het optimaliseren van de fysieke conditie en de kwaliteit van leven van patiënten. CVZ geeft aan dat fysieke activiteiten (bewegen) tijdens alle fasen onderdeel moet zijn van oncologische revalidatie ⁴⁵. De aanbeveling van CVZ om de richtlijn vooral te richten op één van de onderdelen van de oncologische revalidatie, fysieke activiteiten (bewegen), werd door de richtlijnwerkgroep overgenomen. De argumenten daarvoor waren:

1. De al bestaande positieve ervaring met het programma ‘Herstel en Balans' waarin fysieke training een belangrijk onderdeel vormt;
2. De uitgebreide Nederlandse en internationale literatuur die bestaat over de positieve effecten van fysieke training bij de preventie en het verminderen van langdurige bijwerkingen van de behandeling van kanker;
3. Een pragmatische overweging om niet te kiezen voor alle denkbare opties voor oncologische revalidatie, maar om de richtlijn te concentreren op één hoofdlijn waarvan de effectiviteit en uitvoerbaarheid het meest aannemelijk zijn.

De richtlijn ‘Oncologische Revalidatie' is vooral gericht op het bereiken van optimale oncologische revalidatie, tijdig en op maat voor patiënten met kanker. De richtlijn beschrijft:

• prevalentie van klachten;
• signalering van klachten en verwijzing;
• het intakeproces voorafgaand aan oncologische revalidatie;
• interventies binnen oncologische revalidatie;
• meetinstrumenten voor effectevaluatie;
• empowerment van de patiënt.

De richtlijn is bedoeld voor zowel artsen en verpleegkundigen en andere primaire behandelaars die verwijzen naar oncologische revalidatie alsook voor de uitvoerders van oncologische revalidatie.

Deze richtlijn sluit naadloos aan bij de richtlijn Detecteren behoefte psychosociale zorg en de basisrichtlijn Herstel bij kanker ^115 275. De richtlijn ‘Herstel na kanker' biedt een basis voor andere richtlijnen die betrekking hebben op oncologische nazorg. Deze richtlijn geeft aanbevelingen voor de nazorg voor mensen met kanker in het eerste jaar na afronding van de primaire behandeling. Belangrijke aanbeveling is een programmatische aanpak van de nazorg, ondersteund door een nazorgplan voor elke patiënt. Een onderdeel hiervan is de systematische detectie van restklachten en nazorgbehoeften, en de behandeling of verwijzing hiervoor, zoals aanbevolen in de richtlijn ‘Detecteren behoefte psychosociale zorg' en aanbevolen in deze richtlijn.